Van Nieuwkerk werd in loop der jaren steeds meer een tiran: "We voelden een continue dreiging"

Uit de reconstructie van de Volkskrant over het schrikbewind van Matthijs van Nieuwkerk bij De Wereld Draait Door blijkt dat het in het begin nog enigszins meeviel, maar naar mate het programma groter werd, werd Van Nieuwkerk steeds boosaardiger.

Sorry, meneer Van NieuwkerkEen greep uit de getuigenissen van de oud-redacteuren die de Volkskrant sprak: Na een technische fout tijdens de uitzending komt Van Nieuwkerk naar een geluidsman toe en schreeuwt, aldus zeven getuigen: "Wíé is hier verantwoordelijk voor?" En dan met zijn hoofd vlakbij de geluidsman: "Wat stá je daar nou man?" En dan begint hij te razen, aldus de krant. "Het was alsof de duivel in hem kroop. Als de geluidsman iets terug wil zeggen, roept Van Nieuwkerk: "Het is meneer Van Nieuwkerk voor jou. "Jij had hier op je knieën moeten zitten, en moeten zeggen: sorry." En dan: "Zeg sórry meneer Van Nieuwkerk." De man doet wat de presentator eist en zegt: "Sorry meneer Van Nieuwkerk." Een redacteur reageert: "Het ging zó ver dat ik heb besloten dat ik nooit meer met Matthijs wil werken.’

En zo gaat het maar door. Van Nieuwkerk is volstrekt onvoorspelbaar en kan vanuit het niets woedend worden. "Kun je dan niks?’, roept hij. Of: "Wie uit 2 mavo heeft dit gemaakt?" Of: "Jij bent níéts waard", somt de Volkskrant op.

LeegloopTientallen mensen vertrekken. Het verloop is veel groter dan bij andere programma's. "We voelden een continue dreiging", zegt een medewerker. "We hadden geen idee meer wat normaal was. Een van mijn collega’s – een ­superintelligente, leuke, boomlange vent – was in een paar maanden tijd veranderd in een trillend rietje. De angst stond in zijn ogen. Hij stapte midden in zijn werkdag op. Eigenlijk hadden we hem applaus moeten geven. Maar in plaats daarvan zeiden we collectief: wat doet híj nou? Dat is het erge. Je gaat je allemaal zo gedragen. Dat doet een angstcultuur met mensen."

Niemand doet ietsHet is niet dat er niemand aan de bel trok. Al in 2010 komen de eerste signalen binnen bij de top van BNNVara. Maar die doet niets, ook niet in de jaren erna als de klachten over een angstcultuur en grensoverschrijdend gedrag blijven komen. Het seizoen 2016/2017 is het ergst. Er vallen tien mensen uit door ontslag, burn-out of overplaatsing.

Altijd dezelfde gastenDe hele verdediging van Matthijs van Nieuwkerk en ook eindredacteur Dieuwke Wynia is dat de angstcultuur en woedeaanvallen nodig zijn om het allerbeste programma te kunnen maken. Dat dit onzin is, blijkt ook uit de praktijk: door de uitbarstingen van de presentator durven redacteuren geen enkel risico meer te nemen. Als hun gast 'niet levert' worden ze afgefakkeld. Daardoor nodigen ze steeds maar weer gasten uit, die Van Nieuwkerk aardig vindt, zoals Sywert van Lienden, Hugo Borst, Jort Kelder of Alexander Klöpping. Een redacteur: "Bel Sywert maar, vraag maar wat Sywert ervan vindt’, zei Matthijs dan. Daarom hadden we zo vaak dezelfde gasten."

Bron(nen): De Volkskrant