Waarom de meeste voorspellingen voor 2020 NIET zijn uitgekomen

2020 is een prachtig rond getal. Het is bovendien het einde van een decennium. Daarom is het al tientallen jaren een ijkpunt voor trendwatchers, toekomstvoorspellers en anderen met een vooruitziende blik. Maar helaas: in verreweg de meeste gevallen zaten ze er naast.

Dat concludeert de Volkskrant na analyse van 250 prognoses. Tachtig procent daarvan is niet uitgekomen. Dat geldt zelfs voor serieuze prognoses van overheden en wetenschappers. In het algemeen waren experts te optimistisch over technologische vooruitgang en te pessimistisch over de economie.

Volgens de Volkskrant is een goede vuistregel: de pessimisten zien het te somber in en de optimisten te zonnig. Zo is de wereldbevolking niet gedecimeerd door honger en oorlog zoals de Club van Rome in 1971 voorspelde. De temperatuur is wereldwijd ook niet met 5 graden gestegen, zoals Amerikaanse wetenschappers in 1969 dachten, maar met 1 graad.

Een tweede wetmatigheid: de saaiste prognoses zijn het betrouwbaarst. Zo schreef het Sociaal en Cultureel Planbureau in 1994 dat in 2020 driekwart van Nederland niet meer naar de kerk gaat. Het CBS voorspelde in 1997 dan weer correct dat in 2020 zo'n 12 tot 14 procent van de Nederlanders een migratieachtergrond heeft.

Tenslotte is het nog goed om te weten dat veel voorspellingen helemaal niet worden gedaan om uit te komen. Ze zijn juist bedoeld om de toekomst bij te sturen of om te waarschuwen. Daardoor wordt er vaak overdreven. Zo verbeeldde museum Naturalis in 1970 al de natuur in 2020 als een lege vitrine. "Die boodschap was wat al te dramatisch, en dat zal zo ook bedoeld zijn," reageert het museum in de krant. "Maar het geeft wel aan dat er toen al heel veel zorgen waren over de ontwikkeling van de biodiversiteit."

Voorspellingen, modellen en prognoses, je moet ze dus met een korreltje zout nemen.

Bron(nen): De Volkskrant