Chronisch depressieve patiënt beter af bij huisarts

Jan Spijker is psychiater en onderzoeker bij het Trimbos Instituut in Utrecht. Al jarenlang doet hij onderzoek naar chronische depressies, d.w.z. depressies die langer duren dan 2 jaar. In zijn als bijzonder hoogleraar aan de Radboud Universiteit Nijmegen zal hij ervoor pleiten dat chronisch depressieve patiënten bij wie de gebruikelijke behandelingen weinig zoden aan de dijk zetten, beter begeleid kunnen worden door de huisarts dan in de GGZ. Dat is niet alleen maar een kwestie van bezuinigen: de patiënt zelf wordt er ook beter van, volgens Spijker. De GGZ is erg gericht op behandelen, het wegnemen van klachten, terwijl de huisarts mensen makkelijker kan helpen om met hun ziekte leren om te gaan, hen aanzetten tot gezond gedrag en het oppakken van activiteiten. Rehabilitatie en zelfmanagement, zoals dat heet. Zo krijgen mensen weer grip op hun leven. Daarnaast zal Spijker ook nieuwe interventies bespreken die nuttig kunnen zijn bij chronische depressies: cognitieve bias modificatie (CBM), transcraniële magnetische stimulatie (rTMS) en mindfulness based cognitieve therapie (MBCT). Daarvoor moet de patiënt dan wel even naar de GGZ. Depressieve mensen verwerken negatieve informatie makkelijker dan positieve. Het lukt hen niet om hun aandacht van de negatieve informatie los te weken. Met een computertraining, waarin ze met een joystick positieve beelden naar zich toe halen en negatieve wegduwen, wordt de aandacht in positieve richting geleid. De eerste resultaten bij mensen met lichte depressie zijn veelbelovend. Nu wordt onderzocht of het nuttig is als aanvullende interventie bij meer ernstige en chronische depressies. Repetitieve transcraniële magnetische stimulatie (rTMS) houdt in dat specifieke hersengebieden worden gestimuleerd via een gerichte impuls die wordt gegeven door een magneet aan de buitenzijde van het hoofd. Die impuls zorgt o.a. voor het vrijkomen van serotonine en dopamine. De behandeling moet gemiddeld 20 keer herhaald worden om resultaat te hebben. rTMS heeft al geleid tot enige verbetering bij depressies die niet reageren op medicijnen. Deze behandeling wordt nu verder onderzocht. Uit eerder onderzoek is gebleken dat mindfulness de kans op een nieuwe depressie halveert bij mensen die 3 of meer depressies hebben gehad. Ook bij een kleine groep chronisch depressieve patiënten werd een positief effect vastgesteld. De groepsbehandeling met aandachts- en meditatieoefeningen wordt nu aan de RU verder getest bij mensen die chronisch depressief zijn of dat dreigen te worden.

Bron(nen): Radboud Universiteit