'Publicatiedruk bedreigt medische wetenschap'

Een publicatie in een wetenschappelijk, medisch tijdschrift is voor medische wetenschappers de hoofdbeloning, zeker als het om een gerenommeerd blad gaat. Het is zelfs een ongeschreven regel dat promovendi minimaal vier artikelen moeten publiceren. Maar door deze publicatiedruk is er nauwelijks tijd om te toetsen of de resultaten eigenlijk wel reproduceerbaar zijn. De kwaliteit van de wetenschap komt daardoor in het gedrang.

Dat blijkt uit dinsdag gepubliceerd onderzoek van het Rathenau Instituut op basis van groepsinterviews met 78 promovendi, postdocs, docenten en hoogleraren van vier Nederlandse universitair medische centra. ,,Wetenschappers proberen de kwaliteit te meten, maar juist door de meetmethode wordt de kwaliteit tegengewerkt’’, aldus onderzoeker Pol Maclaine Pont van het Rathenau Instituut.

Uit deze interviews blijkt dat met name de verwachting dat promovendi vier artikelen moeten publiceren, voor grote druk zorgt bij medische wetenschappers. Er is daardoor nauwelijks tijd om de opgedane kennis toe te passen in de kliniek. ,,Ook wordt daardoor een onderzoek als 'mislukt’ beschouwd en nergens geregistreerd als er niet de verwachte resultaten uitkomen. Terwijl ook deze resultaten heel nuttig kunnen zijn’’, aldus Maclaine Pont.

Volgens het Rathenau Instituut zou deze voorwaarde daarom afgeschaft moeten worden. Op die manier komt er meer lucht in het systeem en komt de beoordeling weer bij de promotoren te liggen in plaats van bij de redacties van de medische tijdschriften.,,Maar deze cultuur veranderen is niet iets wat één wetenschapper kan doen; iedereen moet daarmee instemmen en er gehoor aan geven.’’