De meest opmerkelijke uitspraak over Europa kwam deze week uit de mond van een Amerikaan. En wel uit de mond van een Amerikaan, die erover gaat: Philip Gordon, vice-minister van Europese zaken onder Hillary Clinton.
“We hebben een steeds sterkere relatie met de EU als instelling; een instelling, die een alsmaar luidere stem heeft in de wereld. En wij horen graag een sterk Brits geluid in die EU”, zo zei hij tijdens zijn bezoek aan Londen. Washington zit dus niet te wachten op een ‘Brixit’, het Britse vertrek uit de EU. Nu moet je de Amerikaanse lofzang op Europa en het opgeheven vingertje richting het Verenigd Koninkrijk wel altijd met een korreltje zou nemen. Nog steeds geldt in de buitenlandse politiek van de
VS het mantra van Henry Kissinger: Amerika heeft geen vrienden, alleen belangen (‘no friends, only interests.’)
Loket Londen is traditioneel voor Washington het belangrijkste doorgeefluik richting Berlijn, Parijs en Brussel. En de Amerikanen zien dat loket liever niet sluiten. Zeker nu er met de herverkiezing van president Obama een actievere buitenlandse politiek kan worden verwacht als het gaat om Iran, Syrië, het Palestijns-Israëlisch conflict en de rest van het Midden-Oosten. Zonder Londen drijft het Europese continent makkelijk verder van de Verenigde Staten af. Ook ziet de VS de EU liever niet verder afbrokkelen nu er mogelijk daadwerkelijk een start wordt gemaakt met de onderhandelingen over een vrijhandelsakkoord tussen beide economische giganten. Volgens het net aangetreden Ierse EU-voorzitterschap kunnen die ‘zo spoedig als mogelijk’ beginnen. Een vrijhandelsakkoord zou volgens studies kunnen zorgen voor een economische
boost van het BNP van de VS zowel als van de EU met meer dan een procent. En dat is goed nieuws voor de bijna 50 miljoen werklozen aan beiden zijden van de Atlantische Oceaan.
Filmster Het is Washington verder niet ontgaan, dat er ook een nieuwe ‘mister euro’ aanstaande is. Met lichte verbazing beziet de Wall Street Journal de (te verwachten) keuze van ‘onze’ Jeroen Dijsselbloem als opvolger van de Luxemburger Jean-Claude Juncker voor die post. Vanuit de ‘duisternis’ duikt hij volgens de WSJ plots op voor deze top-job. De krant trekt daarbij een vergelijking met twee andere prominente spelers in de EU: ‘president’ Herman van Rompuy en ‘minister van buitenlandse zaken’, de Britse Catherine Ashton. Twee politici die volgens de WSJ geheel voldoen aan de voorliefde van de EU voor roergangers met ‘een laag wattage’. Desondanks zijn Van Rompuy en Ashton filmsterren in vergelijking met de ‘obscure’ Dijsselbloem, aldus de krant. Niettemin krijgen de Amerikanen volop de kans om Dijsselbloem beter en van dichtbij te leren kennen. Want mocht de PvdA-er op 21 januari inderdaad het voorzitterschap van de Eurogroep krijgen – en alles wijst daarop – is hij niet alleen voorzitter van de vergadering van de ministers van financiën van de zeventien eurolanden. Hij klimt ook op de wereldladder een flink aantal treden hoger. Zo zit hij niet alleen aan tafel bij het IMF, ook bij de vergaderingen van de G-20 en de G-7 schuift ‘mister euro’ aan. En speelt Dijsselbloem zo ook een sleutelrol in die
‘steeds sterkere relatie met de EU als instelling’, die de regering-Obama zegt te ervaren.