Lodewijk Asscher en de hedendaagse gedachteloosheid

Onlangs heeft vicepremier Asscher een participatiecontract voorgesteld. Nieuwkomers die zich in een Nederlandse gemeente vestigen moeten verklaren dat ze achter de Nederlandse Grondwet staan. De minister stelt vast dat we “een enorme prijs betalen voor vrijblijvendheid. Er is zelfs sprake van achteruitgang in de manier waarop wordt aangekeken tegen homoseksualiteit, tegen joden, tegen vrouwen." De sinds de Verlichting verworven vrijheid lijkt tegenwoordig onder de voet te worden gelopen. In de ogen van moslims staat en valt het Westen met democratie, alcohol en seks. Die veronderstelling zegt natuurlijk ook iets over de eigen toestand van moslims die onder dictatoriale regimes leven. Wat alcohol en seks betreft hebben ze waarschijnlijk gelijk, maar bij het functioneren van de westerse democratie moeten we tegenwoordig vraagtekens plaatsen. Vandaar dat een Verlichtingspatriot als Asscher nieuwkomers wil laten geloven dat Nederland bakermat van de tolerantie en van de Rede is. De hogepriesters van dit geloof zijn filosoof Paul Cliteur, oud-minister Frits Bolkestein en natuurlijk Pim Fortuyn, Theo van Gogh en Ayaan Hirsi Ali. Ook publicist Paul Scheffer heeft zich de laatste jaren schoorvoetend bij dit bonte gezelschap gevoegd. Deze kruisvaarders stellen het Westen voor als vrijplaats van autonoom denkende individuen, als een totaliteit waarin het vermogen ligt opgeslagen om uit de duisternis van het godsgeloof te breken. Ze stellen dan ook voortdurend de multi-etnische samenleving aan de kaak. Sinds enkele dagen trekt minister Asscher de kar van de ridders van het Verlichtingserfgoed. Is hij zich echter ervan bewust dat hij met een tegenstander heeft te maken die uit de ‘eigen’ gelederen komt? Namelijk de autochtoon. De ‘gewone’ burger. Zonder het te beseffen geeft het zogenaamd vrije westerse individu zich over aan verlangens die hem 24 uur per dag door de markteconomie worden voorgespiegeld. Kuddegedrag. De massa loopt gezapig in de rij en danst naar de pijpen van de reclame en de media. Idealen zijn verloren gegaan. Alleen het ideaal van het ongebreidelde consumeren heeft blijkbaar nog bestaansrecht. De ‘vrije’ westerse burger waant zich authentiek en uniek. Intussen verzuipt hij in beelden en laat zich gewillig programmeren. Wie geniet hoeft niet na te denken. Heerlijke gedachteloosheid. Wat willen we nog meer? De beschermers van het vrije westen zijn mateloos populair bij de burger. Ook Asscher. Omdat alleen de markt van belang is, is alles erop gericht om de grootste afnemer ten koste van alles te beschermen: de middenklasse. Iedereen maakt zich daarom de stijl van de middelmatigheid van de meerderheid eigen. Voortdurend overleggen wat we moeten kopen, wat we gedaan hebben, wat we leuk vinden. Facebook. Twitter. Gezwets. We leven niet meer in een gemeenschap, maar in een economie. Het kan niet anders dan dat de gedachteloze westerling zijn innerlijke holheid wel degelijk beseft. De middelmatige consument grijpt immers elke mogelijkheid aan om zichzelf voor te houden dat zijn lege leven hoe dan ook superieur is aan nieuwkomers van buiten. We laten ons amuseren door de grilligheden van de markteconomie en rekenen ons rijk. Die knagende leegheid laat de consumerende burger graag opvullen door de populistische retoriek van de hogepriesters van de Verlichting. Het autonome individu verstopt zijn gedachteloosheid graag achter het verbale geweld van de patriotten en eist dat al die nieuwkomers zich tot hetzelfde geloof zullen bekeren. Laten we hopen dat ze dat niet doen! Maar aan de grondwet moeten we ons natuurlijk allemaal houden. Autochtoon of allochtoon.
Boeken van Etienne Kuypers www.etiennekuypers.com Speakers academy Etienne Kuypers