Een beetje bewuste burger durft nauwelijks nog in een vliegtuig te stappen. Nog even en we voelen ons verplicht om de trein te nemen en in twee dágen in plaats van twee uur naar een land als Spanje te reizen. Maar heeft dat wel zoveel zin of doen we het enkel om ons geweten te sussen?
Volgens econoom Stef Proost van de KU Leuven leidt je treinreis namelijk helemaal niet tot minder CO2-uitstoot. Dat zei hij afgelopen weekend in Vlaamse krant
De Standaard. De Volkskrant
onderzocht of hij gelijk heeft. Zijn redenering is gebaseerd op het Europese systeem voor emissiehandel (ETS). Het komt erop neer dat het totale uitstootplafond vastligt dus wat het ene bedrijf minder aan CO2 uitstoot, kan het andere bedrijf tegen betaling extra uitstoten. Als je minder vliegt, kunnen andere bedrijven dus extra vervuilen. Proost en zijn onderzoeksteam spreken dan ook van het waterbedeffect.
Ze hebben een punt, maar er zijn twee belangrijke kanttekeningen. Ten eerste is er nu een overschot aan emissierechten, waardoor op dit moment de trein nemen in plaats van vliegen wel degelijk scheelt, maar bedrijven kunnen dit overschot in de toekomst gebruiken als de EU minder emissierechten vrijgeeft dus dan is het positieve effect weer verdwenen.
Tweede kanttekening is dat CO2 hoog in de lucht schadelijker is dan aan de grond. Het zorgt voor meer opwarming met een factor 1,3 tot 5, schatten wetenschappers. Bovendien neemt de politieke druk toe om het emissiesysteem aan te passen als mensen vaker met de trein gaan in plaats van met het vliegtuig.