Biograaf Wim Kok: "Hij had twee zielen in zijn borst"

Wim Kok had twee gezichten, vertelt biograaf Marnix Krop in de Volkskrant. Het eerste deel van de biografie van de vorig jaar overleden oud-premier verschijnt vandaag. "De buitenwereld dwingt hem om alles uit zichzelf te halen wat hij in zich heeft, terwijl het van binnen woelt van onzekerheid."

OnzekerDat zegt Krop over de voormalige PvdA-politicus. "Wim Kok had twee zielen in zijn borst," vervolgt de biograaf. Naar buiten toe toonde hij lef en kon hij de koers bepalen, maar van binnen was hij onzeker en wantrouwig. Hij kon humeurig en in zichzelf gekeerd zijn. Die onzekerheid is deels terug te voeren op zijn eenvoudige afkomst. "Het was een milieu dat misschien wel droomde van grote stappen, maar daar niet aan toe kwam. Ze waren modelaanhangers van de Rode Familie, lid van alles, van de Vara, van de vakbond, van de partij."

Krop gaat verder: "Hij miste in zekere zin de durf die in zo’n benadering schuilt. Hij durfde niet zo vaak. Zijn milieu was van de kleine stapjes; dat was veiliger. Hij was een jongen van de polder die wilde voldoen aan de eisen die de grote wereld aan hem stelde. Het maakte hem ambitieus en onzeker. Ik denk dat het zo ongeveer zit."

Fort Kok"Hij voelde natuurlijk wel het verschil tussen het grootburgerlijk milieu en zijn eigen kleine ­wereld. In zijn beroepsleven had hij een kleine groep getrouwen, een paar mensen op wie hij leunde. Zijn gezin was zijn nucleus, zijn basis. Daar vond hij alles. Daar had hij een liefhebbende vrouw die hem overeind hield, daar vond hij kinderen op wie hij dol was. Fort Kok heb ik het ergens genoemd, niet Fort Knox, maar Fort Kok. Daar kon niemand hem een mes in de rug steken. Hij was een loner."

MopperenKok vond het lastig om beslissingen te nemen. "Heel vaak zat hij te aarzelen en te mopperen. Hij kon ontzettend vervelend zijn. Maar dan was er een camera of een microfoon, of hij moest de deur uit, naar een publiek. Dan rechtte hij zijn rug, dan sprak hij met een grote beslistheid, vaak charmant, niet mopperig dan, maar heel vertrouwenwekkend en dan kon hij in een paar zinnen precies vertellen wat het probleem was en wat we gingen doen. Daarmee had hij het knagende vraagstuk ook opgelost, dan wist hij ook voor zichzelf wat we gingen doen. In zekere zin was het zijn methode om zijn eigen, vaak diepgravende twijfel over alles, te overwinnen."

TrotsWaarom deed hij het zichzelf aan? "Hij moest de achterstelling van zijn ouders goedmaken, afrekenen met de standenmaatschappij waarin, als de dokter op bezoek kwam zijn moeder zich in haar zondagse jurk hees en nog even het huis schoonmaakte. Het was het idee dat zijn ouders in de onderste laag zaten en eronder geleden hebben. Tegelijk was er trots. De armoede werd met opgeheven hoofd ondergaan."

Bron(nen): De Volkskrant