Europees herstelplan: Alternatief van 'vrekkige vier' is 'een gierig zwartrijdersvoorstel'

Nederland is een roepende in de woestijn geworden. Samen met Denemarken, Zweden en Oostenrijk ('de vrekkige vier' genoemd) weigert het in te stemmen met het Frans-Duitse herstelplan voor de EU van 500 miljard euro. Vandaag bespreekt de Europese Commissie dit plan, waarbij sprake is van giften in plaats van leningen.

ProvocatieHad ons land vroeger Duitsland nog als zuinige medestander, die tijd is voorbij. Merkel en Macron draaiden eigenhandig een reddingsplan in elkaar en prominenten in Duitsland hekelen openlijk de Nederlandse opstelling. "Een provocatie", noemde Norbert Röttgen, voorzitter van de buitenlandcommissie van de CDU het alternatieve plan van de 'vrekkige vier' in de Süddeutsche Zeitung. De zuinige Duitse oud-minister van Financiën Wolfgang Schäuble was in Welt am Sonntag nog scherper: "Verdere leningen aan lidstaten zouden stenen zijn in plaats van brood."

De EU wankeltNederland en de andere drie tegenstanders van het herstelplan willen leningen verstrekken aan Zuid-Europa, de rest van de EU wil een vorm van eurobonds. Volgens de Volkskrant komt het neer op een verschil in visie. Waar Nederland denkt de draad gewoon weer op te pakken als de coronamaatregelen worden opgeheven, verwacht Merkel een economische crisis, die de EU aan het wankelen brengt. "Wil Europa überhaupt nog een kans maken, moet het zich nu solidair en handelingsbekwaam tonen," aldus Schäuble zondag.

Merkel: "Wat goed is voor Europa is ook goed voor Duitsland met betrekking tot de vrede, maar ook in termen van economie en welvaart." Dat is een tweede misvatting van Nederland: ook wij lijden economisch zwaar als de rest van Europa lijdt. Het plan van de 'vrekkige vier' werd door de Groenen-politica Franziska Brantner dan ook 'een gierig zwartrijdersvoorstel' genoemd.

OpdofferHarald Benink, hoogleraar banking and finance aan de Universiteit van Tilburg formuleert het in het AD als volgt: "Nederland is een kleine open economie, een groot deel van de welvaart danken we aan de export. Ook die naar de Zuid- Europese landen. Het is in ons eigen belang dat die landen onze spullen kunnen blijven kopen. De economieën van de Zuid-Europese landen hebben een enorme opdoffer gehad door de coronacrisis. En ze hebben minder geld om hun economie te ondersteunen dan bijvoorbeeld Nederland en Duitsland. Met het geld uit het herstelfonds kunnen zij hun economie oppeppen. Als dat geld als een lening wordt verstrekt, wordt het risico groter dat ze de schuld niet meer kunnen terugbetalen. Dan krijg je een nieuwe en veel grotere eurocrisis. Daar is Nederland niet bij gebaat.''

Bange konijntjesVolgens hem is de reden voor de harde Nederlandse opstelling politiek van aard: "Regeringspartijen VVD en CDA zitten als bange konijntjes in de koplampen van PVV en Forum voor Democratie te kijken. Ze zijn bang dat ze stemmen verliezen aan die rechts-populistische partijen als ze instemmen met giften of gezamenlijke leningen: de eurobonds. Kijk naar Duitsland. Daar durft Merkel wel een pro-Europese koers te varen zonder angst voor stemmenverlies aan de AfD. In werkelijkheid zijn er al voor honderden miljarden aan Europese schulden waar de landen gezamenlijk verantwoordelijk voor zijn. De opstelling leidt ook tot toenemende irritatie, waardoor Nederland steeds verder geïsoleerd raakt in Europa. Dat doet onze positie geen goed. Nederland kan ook moeilijk met een veto komen om het herstelfonds tegen te houden. Uiteindelijk zal Nederland moeten meebuigen met wat Frankrijk en Duitsland hebben voorgesteld.''

Bron(nen): De Volkskrant AD