Komt het nog goed met het gezag van Rutte?

In het vorige kabinet kleefde al aan Mark Rutte dat hij alle verschillen weglachte en dat hij niets echt serieus nam. Dat gaf blijkbaar niet: hij won de verkiezingen. Maar wat nu gebeurt is erger. Eerst onderhandelt hij zo beroerd dat honderdduizenden van zijn aanhangers fors aan inkomen inboeten, vervolgens houdt hij een week vol dat dat niet zo is en als dan de echte cijfers boven water komen reageert hij niet. Omdat hij in Turkije zit, maar ook omdat hij niets te zeggen heeft. Uit de cijfers die gisteren zijn gepresenteerd blijkt tamelijk helder dat PvdA (Samsom met zijn honderden tweets) en VVD sinds de presentatie van het regeerakkoord niet de waarheid spraken. De inkomensverschillen worden veel forser vergroot dan ze wilden toegeven en het aantal mensen dat er meer dan 4% op achteruitgaat is veel groter dan ze vertelden. Ze zeiden dat dat mogelijk in een enkel geval zo zou zijn, maar dat zou door fine tuning (Rutte sprak van 'aan de knoppen draaien') worden rechtgezet. Maar het zit heel anders: uit een doorrekening van ­Sociale Zaken blijkt dat een zesde van alle huishoudens de komende vier jaar 5% of meer koopkrachtverlies moet verwerken, met een flink aantal uitschieters die meer dan 10% inleveren. Misschien dat dat voor de PvdA ('nivelleren is een feest') geen probleem is, maar voor de VVD en de VVD-stemmers is het dat wel. Zoals het ook vooral voor de VVD erg is dat een week lang onder leiding van Rutte om de feiten heen is gedraaid. Een oplossing is niet in zicht. De echte oplossing is (en zal tenslotte ook zijn) dit onzalige plan inslikken en iets nieuws verzinnen. Maar dat zit er niet in. Deze maatregelen zijn als een kaart, helemaal onderin het kaartenhuis van het compromis van PvdA en VVD. Die kaart kan je niet weghalen, zonder ook over alle andere compromissen opnieuw te moeten praten. Als het nivelleren niet via de zorgpremie gaat, zal de PvdA eisen dat het op een andere manier gebeurt. Rutte heeft een vreselijke blunder gemaakt en het valt moeilijk in te zien hoe zijn gezag zich daarvan ooit zal herstellen.