Vaardigheden NL-scholieren zakken onder OECD-gemiddelden: “Het huidige Nederlandse onderwijs faalt.”

Nederlandse 15-jarigen behoren tot de
slechtste lezers van de Europese Unie. Dit blijkt uit het
internationale trendonderzoek PISA-2022. Bovendien zijn onze
prestaties op het gebied van wiskunde en natuurwetenschappen fors
achteruit gegaan. Deskundigen zijn geschokt. “Dit is echt
dramatisch.”

Onze score op leesvaardigheid is van
503 (2015) gedaald naar 485 (2018), en is in 2022 op een (voorlopig)
dieptepunt van 459 uitgekomen, blijkt uit het onderzoek waarbij ruim
vijfduizend 15-jarige Nederlandse leerlingen een digitale toets
hebben gemaakt. Van alle 14 EU-landen die vanaf 2006 aan PISA hebben
deelgenomen, heeft alleen Griekenland een lagere leesscore behaald.
De gemiddelde score op leesvaardigheid in de EU is 480.

In 2018 was een kwart van de Nederlandse leerlingen onvoldoende geletterd; dit in 2022 gestegen tot een derde deel. Kinderen vinden bijvoorbeeld meerlettergrepige woorden en langere zinnen lastig. “Dit is echt dramatisch”, zegt Erik Meester, expert in het curriculum van basisscholen, tegen De Telegraaf. “Een derde van de leerlingen dreigt gewoon de middelbare school te verlaten zonder goed een brief van de gemeente, de krant of een politiek partijprogramma te kunnen lezen.”

Hij legt uit dat de Nederlandse
leesscore in de afgelopen twintig jaar met 54 punten is gedaald en
wat dat voor gevolgen heeft. “Veertig punten komen ongeveer neer op
een leerjaar. Leerlingen zitten qua lezen nu dus pakweg op hetzelfde
niveau dat ze twintig jaar geleden een klas lager hadden.”

De leeslat moet volgens Meester echt
omhoog. “Als je kijkt naar de bestaande lesmethodes voor die
vakken, zie je in groep 8 teksten die kinderen uit groep 4 ook kunnen
begrijpen. Dan staan er woorden als ’pot geld’ in, terwijl je ook
’budget’ had kunnen gebruiken.”

Ook zijn de teksten veel te kort. “Het
zijn tegenwoordig meer stripboeken dan lesboeken. Terwijl het juist
belangrijk is dat je rijke, uitdagende teksten leest. De leraar kan
de moeilijke begrippen uitleggen. Daarbij is het ook waardevol als je
leerlingen wekenlang binnen een bepaald thema lesgeeft, zoals een
tijdvak, in plaats van oppervlakkige lessen waarin het alle kanten op
schiet. Door lezen meer in die thema’s te integreren, in plaats van
aparte vakken als begrijpend lezen te geven, bereik je meer.”

Ook Ad Verbrugge, voorzitter van Beter
Onderwijs Nederland, is geschokt door de cijfers. “Onze economische
concurrentiepositie gaat achteruit, omdat we minder goed opgeleide
mensen leveren. En als mensen minder kennis hebben, worden ze
vatbaarder voor extreme en illusoire denkbeelden.”

Socioloog en demograaf Ruben van Gaalen
deelt de verdere verslechtering van de vaardigheden van Nederlandse
scholieren op X. De OECD-gemiddelden gaan ook naar beneden (mogelijk
vanwege de coronacrisis), maar Nederland verslechtert aanmerkelijk
sneller.

Bron(nen): De Telegraaf