Verkenners praten met fractievoorzitters over de formatie

De verkenners Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66) houden maandag de eerste gesprekken met partijleiders van de nieuwgekozen Tweede Kamer. Ze inventariseren de wensen van de partijen en onderzoeken welke coalities de meeste kans maken.

Maandag zijn de acht grootste partijen aan de beurt. De verkenners praten eerst met Mark Rutte (VVD, 35 zetels). Daarna volgen Sigrid Kaag (D66, 23), Geert Wilders (PVV, 17), Wopke Hoekstra (CDA, 15), Lilian Marijnissen (SP, 9), Lilianne Ploumen (PvdA, 9) Jesse Klaver (GroenLinks, 8) en Thierry Baudet (Forum voor Democratie, 8). Dinsdag volgt de rest.

Uiterlijk 30 maart leveren Jorritsma en Ollongren het rapport. Op 31 maart debatteert de nieuw geïnstalleerde Kamer erover. Het is voor het eerst dat er twee verkenners aan het werk gaan. Normaal gesproken levert de grootste partij de verkenner, maar D66 wilde graag Ollongren erbij hebben.

Jorritsma zei vorige week donderdag het "fantastisch" te vinden als al voor de zomer een nieuw kabinet op het bordes staat. Zij denkt dat dit ook moet lukken.

De duur van formaties kan sterk verschillen. De formatie van het kabinet Rutte-II duurde maar 47 dagen, maar toen zaten alleen de VVD en de PvdA om tafel. Niet zelden duren formaties langer dan honderd dagen. De formatie van Rutte-III kostte maar liefst 211 dagen. Als het nu net zo lang duurt als toen, is het volgende kabinet er pas half oktober.

Sinds 2012 heeft de Tweede Kamer de leiding over de formatie. Daarvoor lag die verantwoordelijkheid bij het staatshoofd. Koning Willem-Alexander wordt wel op de hoogte gehouden van de formatie. Eerdere verkenners waren Edith Schippers (2017) en Henk Kamp (2012). Beiden gingen daarna ook aan de slag als informateur. Die begeleidt de onderhandelingen tussen de formatiepartners.