\n\n

De werkelijkheid een computersimulatie? Zo waarschijnlijk is de theorie van Elon Musk

Wetenschap
door Jeannette Kraswoensdag, 15 juni 2016 om 11:09
welingelichtekringen header 1
Is de werkelijkheid eigenlijk een extreem realistische computersimulatie? Elon Musk, baas van Tesla en SpaceX, denkt van wel. Hij is ervan overtuigd dat de wereld die je waarneemt met je zintuigen hoogstwaarschijnlijk niet bestaat, zo zei hij begin deze maand. Is dat een gestoord idee? Misschien een beetje, maar hij is zeker niet de enige die erin gelooft. sprak met een aantal deskundigen. Met zijn theorie hangt Musk de groep filosofen aan die gelooft in de zogenoemde simulatiehypothese. De redenering van Musk: ons universum telt waarschijnlijk een groot aantal beschavingen. Een flink deel daarvan heeft wellicht het peil bereikt waarop ze een uiterst waarheidsgetrouwe simulatie kunnen creëren. Er bestaan dus mogelijk miljarden virtuele werkelijkheden – en maar één echte, de base reality. Dus is de kans zeer groot dat je je in een van die miljarden gesimuleerde werkelijkheden bevindt. Al meer dan tweeduizend jaar spelen denkers met het idee dat wat wij waarnemen niet de werkelijkheid is. Volgens Plato (vierde eeuw voor Christus) zien wij slechts een afspiegeling van de echte wereld. Denk aan zijn befaamde allegorie van de grot. Toch is de theorie van Musk onwaarschijnlijk. "Een computer die een virtuele wereld tot in de kleinste details tot leven kan wekken, op dusdanige manier dat we er ook nog eens mee kunnen interageren, zou ingewikkelder zijn dan het hele universum”, schrijft de jonge Belgische filosoof Maarten Boudry. En zou ook – zoals de Amerikaanse filosoof Daniel Dennett al eerder betoogde – meer energie vragen dan het universum bevat. Boudry: "De waarschijnlijkste en eenvoudigste hypothese om onze complexe ervaringswereld te verklaren, is dat er een echte wereld aan ten grondslag ligt.” Toch blijft de simulatiehypothese moeilijk te weerleggen, constateert de bekende Belgische natuurkundige Thomas Hertog, die nauw samenwerkt met Stephen Hawking. "We beschikken tegenwoordig over een behoorlijk precieze wetenschappelijke beschrijving van de evolutie van het heelal, en zelfs over modellen van de oerknal die het ontstaan van ruimte en tijd beschrijven. Maar we hebben geen enkele aanwijzing dat er een fysische realiteit moet beantwoorden aan onze wiskundige modellen.” Tegelijk betekent die wiskundige beschrijving dat het niet ondenkbaar is om een universum te simuleren, aldus Hertog in het NRC. Maar hij wijst ook op een zwak punt in de redenering van Musk, namelijk diens vooronderstellingen. "Hij gaat ervan uit dat er bijzonder geavanceerde vormen van buitenaards leven bestaan, die zichzelf niet uitroeien en die dan na verloop van tijd over een wetenschappelijke en technologische capaciteit beschikken die de onze mijlenver overstijgt”, zegt Hertog. "Dat kan, maar daarvoor zijn geen aanwijzingen, en dus is het veel te vroeg voor krasse uitspraken.”