Nextopia: waarom we nooit helemaal tevreden zijn met ons leven

Hebben we een druk leven in een drukke stad dan verlangen we naar rust in de natuur. Maar zit je dan eindelijk midden in die stille omgeving dan verveel je je te pletter. Zo blijven we streven en zoeken naar het 'ware geluk' en zijn we nooit helemaal tevreden. De Zweedse marketingprofessor Micael Dahlén van de Stockholm School of Economics spreekt in zijn gelijknamige boek van 'Nextopia', zo schrijft Psychologie Magazine. Hij deed onderzoek naar tevredenheid en kwam er achter dat acht op de tien mensen denkt in het verleden gelukkiger te zijn geweest en in de toekomst ook weer gelukkiger te worden. Ze zitten dus als het ware in een tevredenheidsdip. Hij vroeg zijn proefpersonen drie en zes maanden later opnieuw naar hun tevredenheidscijfer en zag opnieuw een dip in het heden en pieken in het verleden en de toekomst. Psychiater Frank Koerselman is niet verbaasd. "Wij mensen zijn nou eenmaal nauwelijks in staat om tevreden te zijn. Tenminste, om permanent tevreden te zijn. Ten eerste hebben we last van het mechanisme dat we “adaptatie” noemen: alles went. Misschien word je wel even tevredener van een tuin of een leven op Bali, maar na een tijdje raak je eraan gewend. En dan keer je terug naar het niveau van tevredenheid dat je daarvoor al kende." Daarnaast heeft de mens tegenstrijdige behoeftes. "Je wilt én rust, én spanning in je leven. En iedereen heeft behoefte aan vrede en vriendschap, maar ook aan competitie. Dat is nu eenmaal de ." De grote hoeveelheid keuzes die we tegenwoordig hebben, maakt het er niet eenvoudiger op. "Er is lang geijverd voor meer autonomie. Iedereen mag doen wat hij wil, als hij een ander maar niet schaadt. Nu zie je dat dat niet werkt. Al die keuzes; het wordt vrijheid genoemd, maar ik geloof meer in de definitie van Sartre. Die zei dat kiezen een vorm van lijden is. Of eigenlijk: de mens is gedoemd om vrij te kiezen," aldus Koerselman. Hij heeft een punt, want hoe meer opties je onderzoekt, hoe minder blij je wordt van je uiteindelijke keuze. Je weet immers nooit zeker of je voor het juiste hebt gekozen. Het beste is om tevreden te zijn met het eerste acceptabele alternatief: wees geen maar een "Tegenwoordig lijkt het wel of mensen vinden dat ze een leedvrij leven kunnen opeisen. Terwijl je behoeftes natuurlijk aan de lopende band worden gefrustreerd," zegt Koerselman. Je verwachtingen een beetje bijstellen is dus geen slecht idee. Wil dat dan zeggen dat we een rustiger leven moeten gaan leiden 'in de natuur'? Nee, dat lijkt voor de meesten vooral een geromantiseerd idee. Psycholoog Ad Bergsma, die onderzoek deed naar de wetenschappelijke waarde van gelukstips, weet: "In landen waar de snelheid van leven hoger is, zoals bij ons, zijn mensen over het algemeen uiteindelijk tóch gelukkiger. En dat is ook niet zo gek: een mens heeft nou eenmaal behoefte aan uitdaging." Die behoefte helpt ons vooruit. Uit onderzoek in Amerika, Duitsland en Rusland blijkt dat hoe positiever de toekomstverwachtingen zijn van mensen in vergelijking met hun gedachten over het heden, hoe meer ze hun best doen om iets van hun leven te maken. "Alleen al de gedachte daaraan maakt ons gelukkig en opgewonden," aldus Dahlén. "Op die manier haalt de natuur de hendel over om ons met dopamine te belonen voor de juiste denkwijze: “Goed zo. Ga zo door!”’

Bron(nen): Psychologie Magazine