Aan boord van de HMS Beagle reisde Charles Darwin de wereld rond. Tijdens de reis was hij constant zeeziek, maar ook erna bleef hij last hebben van buikpijn, hevige braakaanvallen en huiduitslag. De meest vooraanstaande artsen bogen zich over zijn symptomen. Ze stelden meer dan 24 verschillende diagnosen, waaronder psychiatrische. Ze probeerden ook alles om hem te helpen, zoals arsenicum, hydrotherapie, aloë, strychnine en codeïne, wat tijdelijk soelaas bood..
De Universiteit van Maryland in Baltimore organiseert ieder jaar een historische klinisch-pathologische conferentie, waarbij de huidige diagnostische kennis wordt ingezet om te achterhalen aan welke aandoeningen beroemde overledenen leden. Dit jaar werd Darwin onder de loep genomen. Volgens de deskundigen kon hij lijden aan 3 kwalen: het cyclisch braak syndroom (CVS), de ziekte van Chagas en Helicobacter pylori.
De diagnose CVS verklaart niets. Ze beschrijft de klachten: herhaaldelijke heftige braakaanvallen. Dat treedt meestal op bij kinderen, al dan niet in combinatie met migraineaanvallen.
De ziekte van Chagas wordt veroorzaakt door een parasiet die in Zuid-Amerika voorkomt en wordt overgedragen door wantsen. Een 1e besmette beet wordt vaak niet opgemerkt. Na een 2e beet kunnen huiduitslag en een zwelling op de plaats van de beet ontstaan. Andere verschijnselen zijn: koorts, vermoeidheid, een vergrote lever of milt en gezwollen lymfeklieren. De klachten verdwijnen meestal vanzelf binnen enkele weken tot maanden. De chronische vorm gaat uiteindelijk gepaard met de aantasting van het hart of het spijsverteringskanaal.
Helicobacter pylori is een bacterie die tot maagzweren of een ontsteking van het maagslijmvlies kan leiden, maar niet iedereen die de bacterie in zijn maag heeft, krijgt klachten.
Darwin stierf in 1882 op 73-jarige leeftijd. Volgens Sidney Cohen van het Jefferson Medical College in Philadelphia is de ziekte van Chagas de meest waarschijnlijke diagnose, maar hij kan daarnaast ook nog Helicobacter pylori opgelopen hebben. Beide diagnoses verklaren de braakaanvallen niet, maar CVS kan ook ontstaan door stress. Misschien zelfs door de stress van de andere aandoeningen.
Maar waar is hij uiteindelijk aan gestorven? Volgens Cohen heeft hij waarschijnlijk een hartaanval gehad, mede doordat de ziekte van Chagas zijn hart aantastte.