Waarom alle kraters op de maan perfect rond zijn én altijd hetzelfde blijven

Vanaf de aarde zijn duizenden grote en kleinere kraters zichtbaar op het oppervlak van de maan. Deze zijn (bijna) allemaal rond en lijken in al die tijd sinds hun ontstaan totaal niet veranderd of aangetast. Hoe kan dat?

De maan is geologisch gezien vrijwel dood. Er zijn geen aardbevingen of vulkaanuitbarstingen; er is geen wind en het regent er nooit. De voetstappen en andere afdrukken van de zes succesvolle maanlandingen tussen 1969 en 1972 staan dus nog vers in het maanstof geprint. Om dezelfde redenen zijn en blijven de maankraters van ruimterotsinslagen zo mooi rond en onaangetast.

Er zijn volgens de Internationale Astronomische Unie maar liefst 9137 kraters op de maan, alhoewel een Chinese studie uit 2020 door middel van kunstmatige intelligentie op het duizelingwekkende aantal van 109.956 uitkwam). Maar waarom zijn ze nou allemaal zo rond?

Dit komt door de immense snelheid (soms met wel tien kilometer per seconde) en kracht (miljoenen atoombommen tegelijk) waarmee ruimterotsen kunnen inslaan. De bewegingsenergie die vrijkomt wordt omgezet in grote hitte en wat volgt op het moment van botsing is als een exploderende bom. De grond verdampt, smelt en wordt naar buiten geduwd. Dit proces laat een veel grotere krater achter dan de grootte van het kosmische gesteente.

Er zijn rond de evenaar een paar kraters – de Messierkraters – die niet rond zijn. Dit komt omdat een ruimterots daar onder een minimale hoek het maanoppervlak heeft geraakt. Dit 'schampschot' is te vergelijken met een steentje op het wateroppervlak. Het stuiterde tweemaal, vandaar de twee langwerpige maankraters.

Bron(nen): Quest